Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz niektórych innych ustaw wprowadziła także zmiany do ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej jako „u.p.z.p”), które wejdą w życie w dniu 31 października 2020 r. To więc ostatnia szansa dla gmin na cyfryzację planowania przestrzennego.
Nowelizacja
Zmiana polega na nałożeniu na wszystkie gminy obowiązku prowadzenia systemów informacji przestrzennej oraz ich aktualizacji (w zakresie określonych w ustawie zbiorów danych), prowadzącej do cyfryzacji planowania przestrzennego.
Zmiany zostały wprowadzone poprzez dodanie ,,Rozdziału 5a – Zbiory danych przestrzennych’’, a w ramach rozdziału: art. 67a – art. 67c.
Zgodnie z art. 67a ust. 1 u.p.z.p.: ,,Organy właściwe do sporządzania projektów aktów, o których mowa w ust. 2 [mpzp, studium, rewitalizacja] tworzą oraz prowadzą, w tym aktualizują i udostępniają, zbiory danych przestrzennych w rozumieniu art. 3 pkt 11 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz. U. z 2020 r. poz. 177 i 284), zwane dalej: zbiorami.”
Zbiory obejmują dane przestrzenne tworzone dla następujących aktów:
Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa określi, w drodze rozporządzenia, sposób tworzenia oraz prowadzenia, w tym aktualizacji i udostępniania, zbiorów uwzględniający zakres informacyjny, strukturę, format i rozdzielczość przestrzenną danych gromadzonych w zbiorach oraz zakres informacyjny i strukturę metadanych infrastruktury informacji przestrzennej w zakresie zagospodarowania przestrzennego, mając na uwadze zapewnienie spójności i aktualności danych dotyczących aktów, o których mowa w art. 67a ust. 2, oraz zasadę interoperacyjności, o której mowa w przepisach o infrastrukturze informacji przestrzennej.
Ponadto, na podstawie art. 67c ust. 1 u.p.z.p. wprowadzono obowiązek aktualizacji zbiorów danych najpóźniej w terminie 30 dni od dnia:
ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym aktu albo jego zmiany;
uchwalenia aktu albo jego zmiany – w przypadku aktów niepodlegających ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym;
wydania rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody;
wydania wyroku sądu administracyjnego dotyczącego aktu.
Dotychczasowy porządek prawny
Tworzenie, prowadzenie i udostępnianie zbiorów danych przestrzennych obecnie reguluje ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej, stanowiącej implementację dyrektywy 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiającej infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE) do polskiego porządku prawnego. Ustawa ta nie określa jednak szczegółowych zasad tworzenia zbiorów, a przede wszystkim nie wprowadza obowiązku tworzenia takich zbiorów.
Powoduje to, że obecnie w zakresie zagospodarowania przestrzennego infrastrukturą objęte są te zbiory, które powstały w wyniku fakultatywnych działań samorządów.
Niestety przekłada się to na problemy z ustaleniem uwarunkowań planistycznych dla danej nieruchomości. Oczywiście są gminy, które prowadzą zaawansowane systemy informacji przestrzennej, ale w przeważającej ilości są to dane niekompletne, nieaktualne i niespójne.
Wprowadzenie podstaw prawnych umożliwiających powszechne udostępnianie dokumentów planistycznych przyspieszy proces inwestycyjny.
Ocena nowelizacji
Nowelizację należy ocenić pozytywnie, zakładając, że jej założenia zostaną sprawnie wdrożone w życie. Może ona przyspieszyć proces inwestycyjny poprzez ułatwienie inwestorom uzyskanie danych pozwalających określić uwarunkowania planistyczno-przestrzenne nieruchomości.